RAMAZAN BAYRAMI’NDA BESLENME
Sağlığın korunması ve geliştirilmesinde hayatımızın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme en önemli faktörlerden biridir. Ancak, Ramazan ayı boyunca oruç tutan kişiler, günlük öğün sayısını azaltmaları ve beslenme düzeninde meydana gelen değişiklikler nedeniyle, bayramda normal yeme düzenine geçtiklerinde psikolojik olarak daha fazla yemek yeme eğilimine girmektedirler. Bayram sonrası aşırı yemek yeme ile bazı problemler kaçınılmaz olur. Bunların en önemlisi hazımsızlık ve mide problemleridir. Dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
• Ramazan ayının bittiği ilk günlerde artmış sıvı ihtiyacını karşılamak gerekmektedir. Diğer besinlerle ve içeceklerle alınan sıvının içilen suyun yerini asla tutmayacağı unutulmamalıdır. Su tüketimi arttırılmalıdır. Günde en az 2-2.5 litre su içilmelidir. İçecek olarak ayran veya mineralli sular tercih edilmelidir.
• Ramazan ayı boyunca beslenme ve sıvı tüketimindeki yetersizlik ve dengesizlikler nedeniyle yavaşlayan metabolizmamızın olumsuz sonucu olan konstipasyon (kabızlık) şikayetlerini hafifletmek adına lifli-posalı besinlerin tüketimi( mevsim meyve-sebzeleri, kuru baklagiller, tam tahıllı besinler) arttırılmalıdır.Yetişkin bireyler imkanlar dahilinde günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmelidirler. Lif (posa) içeriği yüksek bu besinler aynı zamanda kan şekerinin de hızla yükselmesini engellerler.
• Bayram sabahı hafif bir kahvaltı ile güne başlanmalıdır. Kahvaltıda kızartma, kavurma yöntemleriyle pişirilmiş besinler yenilmemelidir. Bayram ziyaretlerinde geleneksel olarak tatlı ikramı olacağından kahvaltıda şeker, bal vb. tatlı besinlerin bulundurulmaması yararlı olacaktır. Domates, salatalık, maydanoz, taze biber vb. çiğ sebzeler bolca tüketilmeli, az yağlı peynir, haşlanmış yumurta tercih edilmelidir. Sucuk, salam, sosis vb. yağlı besinlerden, börek vb. hamur işi gıdalardan sakınılmalıdır. Ekmek olarak tam buğday ekmeği tercih edilmesi kan şekerini kontrol altında tutar ve tokluk hissi verir.
• Ramazan ayı boyunca alıştığımız sahur yemeklerine gece yemeği olarak devam edilmemeli, yatmadan 2 saat önce besin alımı durdurulmalıdır.
• Bayram ziyaretlerinde özellikle tatlı ve şekerleme, draje ve çikolata tüketimine dikkat edilmeli; bu tür gıdaların hacmi küçük enerjisi yüksek gıdalar olduğu unutulmamalıdır.
• Misafirlerinize baklava- kadayıf gibi şerbetli tatlılar yerine dondurma, meyveli ve sütlü tatlıları, şeker yerine kuru meyveler ikram edilmelidir.
• Kuru meyvelerinizi ceviz, badem, fındık gibi kuruyemişlerle süsleyip vitamin- mineral içeriği yüksek, besleyici ikramlar hazırlanmalıdır.
• Tatlı- şekerlemelerle öğün geçiştirilmemeye dikkat edilmelidir.
• Bayramda şekerli besinler kadar çay, kahve tüketiminde de dikkat etmek gerekmektedir. Günde 8 bardaktan fazla çay, 2 fincandan fazla kahve tüketilmemelidir. Ayrıca gazlı içecekler ( soda hariç) tüketilmemelidir.
• Bayramda, kendinizi besin tüketiminin kısıtlandığı bir dönemden çıkmış gibi hissetmek de kontrolsüz tüketime neden olabilmektedir. Bu tüketimini engellemek adına otokontrol elden bırakılmamalıdır.
Diyetisyen Gamze ORAN